Progreso/Triesma Yaro/Numero 29/Pri la nomi di instrumenti

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
TRIESMA YARO
PROGRESO No29
Julio 1910
Pri la nomi di instrumenti
Linguala questioni
350371TRIESMA YARO
PROGRESO No29
Julio 1910Pri la nomi di instrumenti
Linguala questioni
[ 292 ]
Pri la nomi di instrumenti.

Por multa nomi di utensili vulgara, esus certe plu naturala adoptar la radiko ipsa, segun la senco quan ol havas en nia lingui ; exemple : broso, cizelo, klefo, limo, pekto (o pekteno ?), piocho, plugo, pumpo (?), raboto, raspo (?), rasto (rastro, rastelo), remo, riglo, sego, shovelo, striglo, same kam ni havas ja : cizo, martelo, e c. To esus tante plu facila, ke ni povas derivar la verbi per ‑agar, e to esas plu konforma a la natural ordino di l’idei (a la sinso di la naturala derivado). Se to longigas per un silabo la verbo, to mallongigas anke per un silabo la nomo di l’instrumento : or (en la citita kazi) la nomo di l’instrumento esas primitiva e konseque plu ofte uzata kam la verbo di ago. On [ 293 ]konservus la derivaji per ‑ilo nur por la (tre multa) utensili, qui derivas reale de verbo : absorb‑, acens‑, amorc‑, aviac‑, bor‑, destil‑, dush‑, ejekt‑, elev‑, filtr‑, frot‑, injekt‑, izol‑, kloz‑, lig‑, muel‑, obtur‑, perkut‑, pist‑, pres‑, projekt‑, purg‑, raz‑, rivel‑, rost‑, shirm‑, sket‑, skrap‑, sond‑, stop‑, sufl‑, suport‑, teg‑, tond‑, lorn‑, vis‑, vish‑, e c., e c.[1]

  1. Kp. No 28, p. 212, e artiklo da So Wormser (No 27, p. 156). Ica autoro uzis ex. en la Teknikal Vortolibro limo vice limilo, pro ke ta esas plu komoda e preske necesa en la multa kompozaji, quin eniras l’ideo di l’instrumento, ne ta di l’ago (limomancho, limtalyisto, limhardigar, e c.)